PHƯƠNG PHÁP SƯ PHẠM TÍCH CỰC

Bài 1: PHƯƠNG PHÁP SƯ PHẠM TÍCH CỰC

Nội dung chính

1. Tổng quan về phương pháp sư phạm tích cực và lập kế hoạch bài giảng (soạn bài)

2. Phương pháp nêu ý kiến ghi bảng

3. Phương pháp hỏi đáp

4. Phương pháp làm việc nhóm

5. Phương pháp tình huống

6. PP Hỏi chuyên gia

I.                   PHƯƠNG PHÁP SƯ PHẠM TÍCH CỰC LÀ GÌ?

Phương Pháp sư phạm tích cực. Hay là phương pháp giảng dạy tích cực, hay phương pháp giáo dục chủ động, phương  pháp sư phạm hiện đại….., là những cách gọi  để chỉ những phương pháp, cách thức, kỷ thuật khác nhau làm giờ học sinh động, người học được làm việc, được sáng tạo…. ví dụ: Phương pháp làm việc nhóm, sắm vai, tình huống… đây là một nhóm sư phạm cụ thể kết hợp với phương pháp thuyết trình, giúp cao chất lượng dạy và học.

Thế nào là phương pháp giảng dạy tích cực.

1.     Lấy người học làm trung tâm

2.     Dạy cái học viên cần  chứ không phải dạy cái giảng viên có.

3.     Phương pháp thuyết trình kết hợp với cái phương pháp khác.

4.     Khuyến khích người học tham gia tích cực vào bài giảng.

 II. LỢI ÍCH KHI ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP SƯ PHAM TÍCH CỰC.

“ Người dạy và người học cùng lớn lên”

1.     LỢI ÍCH CỦA NGƯỜI DẠY

Khi áp dụng phương pháp giảng dạy tích cực, giờ giảng của mỗi giáo viên trở nên sinh động, hấp dẫn và có ý nghĩa. Người học là trung tâm nhưng vai trò, uy tín của người thầy được đề cao hơn. Bên cạnh đó, khả năng chuyên môn của người thầy sẽ tăng lên nhờ áp dụng của phương pháp, bởi kiến thức nội dung của từng giờ giảng phải được cập nhật liên tục để đáp ứng câu hỏi của người học trò trong thời đại thông tin mở rộng.

Dạy học là quá trình trao đổi kiến thức giữa thầy và trò, nếu thầy chỉ thuyết trình, có gì nói nấy thì những gì thầy giảng chỉ là kiến thức một chiều. có thể người học đã biết những kiến thức ấy, hay đó là những nội dung không hữu ích đối với cuộc sống hiện tại và tương lai của họ. người thầy phải luôn đổi mới bài giảng cũng như phong cách đứng lớp. như vậy, người dạy sẽ học được từ học trò của mình rất nhiều kiến thức và kinh nghiệm thực tế. mối quan hệ thầy trò sẽ trở nên gần gũi, tốt đẹp qua việc giải quyết các tình huống liên quan đến nội dung bài học và cuộc sống của người học.

2.  LỢI ÍCH ĐỐI VỚI NGƯỜI HỌC.

Khi giáo viên dạy bằng phương pháp giảng dạy tích cực, người học thấy họ được học chứ không bị học. người học được chia sẽ những kiến thức và kinh nghiệm của mình đồng thời với việc bổ sung những kiến thức, kinh nghiệm không chỉ từ người thầy mà còn từ chính các bạn trong lớp. họ hạnh phúc khi được học, được sáng tạo, được thể hiện, được làm. Nhờ ttheo hướng tích cực mà họ ghi nhớ sâu kiến thức và tăng khả năng áp dụng vào thực tế gấp 3- 4 lần so với cách học thụ động một chiều.

Dạy bằng phương pháp tích cực chính là tìm mọi cách giúp người học được chủ động trong việc học, cho họ được làm việc, được khám phá tiềm năng của chính mình. Người dạy cần giúp người học có được tự tin, có trách nhiệm với bản thân để từ đó chia sẽ trách nhiệm vói cộng đồng.

Charles Handy, nhà triết lý kinh doanh nỗi tiếng người Anh đã nói: “Để làm cho tương lai trở thành hiện thực, chúng ta phải tự tin và tin tưởng vào giá trị của mình. Đó là điều các trường học phải dạy cho mọi người”. và muốn người học có được sự tự tin và tin tưởng vào giá trị của chính mình, họ cần được học theo phương pháp chủ động.

Chỉ khi ngươi học tự khám phá kiến thức, tự học, tự làm tự bổ sung cho nhau thì kiến tức mới trở thành tri thức của người học, chuyển thành hành động, thành thói quen hằng ngày của họ.

3.MỐI QUAN HỆ THẦY TRÒ TRONG VIỆC DẠY VÀ HỌC

Vói cách dạy học đọc- chép, giáo viên là người rót kiến thức vào đầu học sinh và người dạy giữ vai trò trung tâm. Những kiến thức từ thầy có thể trở thành kiến thức của trò không? Chắc chắn là không nhiều. theo nhiều nghiên cứu khoa học về giáo dục thì cách dạy đọc- chép chỉ giúp người học tiếp thu được 10-20% kiến thức.

Khi áp dụng phương pháp giáo dục chủ động, người học giữ vai trò trung tâm, người thầy chỉ đóng vai trò hướng dẫn, giúp đỡ, người học chủ động tìm kiếm tri thức và có thể thu nhận kiến thức không chỉ từ thầy mà còn từ nhiều nguồn khác nhau.

Như vậy vai trò người thầy có giảm đi không? Xin khẳng định là không. Ngược lại, vai trò người thầy càng trở nên quan trọng. giữa biển thông tin mênh mông, điều gì cần gạn lọc, cách sử dụng ra sao và ứng dụng chúng vào cuộc sống như thế nào,… tất cả những điều ấy đều cần đến sự chỉ dẫn của người thầy.

Sự thay đổi này đòi hỏi chúng ta  phải  dạy và học như thế nào?

Với người học, các bạn cần hiểu rỏ mình là ai và mình muốn là người như thế nào, điều gì mình cần học và mình muốn học cái gì.

Với người dạy, mỗi thầy/cô càng phải phấn đấu, tu dưỡng nhiều hơn, tự học, tự sáng tạo nhiều hơn để xứng đáng trong vai trò mới.